تخت جمشید شیراز 🏛️ | آدرس 🗺️ | تاریخچه 📜 | آثار باستانی 🗿 | بخش های داخلی | عکس 📸

تخت جمشید پایتخت تشریفاتی هخامنشیان در شیراز، یک جاذبه تاریخی بی‌نظیر است. با ستون‌ها و بازسازی‌های باستانی، گردشگران را به عمق تاریخ می‌برد. در مرکز ایران باستان، در میان بافتهای باستانی شهر، تجربه‌ای جذاب از تاریخ و هنر هخامنشیان دارید. برای کسانی که به سفر و تاریخ علاقه‌مندند، این مکان بسیار جذاب است و می‌تواند سفری فراموش‌نشدنی را فراهم کند.

تخت جمشید کجاست؟

تخت جمشید یا “پارسه“، پایتخت تشریفاتی هخامنشیان در ایران، نمادی از معماری باشکوه و تاریخ باستانی است. این شهر باستانی در قلب استان فارس واقع شده و گردشگران را به دوران هنر و تمدن گذشته می‌برد. با سفر به این مکان، شما فرصتی برای آشنایی با تاریخچه ی گنجینه‌های باستانی ایران و هنرمندی هخامنشیان دارید.

مسیر دسترسی تخت جمشید:

برای سفر به تخت جمشید شیراز، ابتدا به استان فارس و شهرستان مرودشت سفر کنید. این شهرستان در فاصله حدود 20 کیلومتری شمال شهر شیراز واقع شده است. با رسیدن به مرودشت، در فاصله تقریبی ۱۰ کیلومتری شمال آن، در دامنه‌های کوهی به نام “رحمت” (معروف به میترا و مهر نیز) تخت جمشید را پیدا خواهید کرد.

تخت جمشید بر سکویی با ارتفاع ۸ تا ۱۸ متر از جلگه مرودشت قرار دارد. این مکان با بخش‌های مختلفی مانند کاخ‌های تشریفاتی، کاخ‌های اختصاصی، خزانه شاهی و دژها و حصارهای حفاظتی تاریخ و هنر باستانی ایران را به نمایش گذاشته است. بنابراین، با سفر به این مکان فراتر از دیدن ساختمان‌ها، شما به تجربه ارزشمندی از تاریخ و فرهنگ ایران خواهید پرداخت.

• فاصله تخت جمشید تا شیراز: 70.6 کیلومتر معادل 59 دقیقه
• فاصله تخت جمشید تا مرودشت: 20.6 کیلومتر معادل 26 دقیقه

علت نام گذاری تخت جمشید

نام تخت جمشید ابتدا با نام «پارسه» در دوران هخامنشیان شناخته می‌شد، چرا که قوم پارس در اینجا حکومت می‌کردند. بعد از آن، یونانیان از نام‌هایی چون «پرسپولیس» یا «پرسه‌پولیس» استفاده کردند، که معانی آن به «پارسه‌شهر» می‌رسید. در زمان ساسانیان، نام «سد ستون» یا «صد ستون» به عنوان تخت جمشید شناخته می‌شد. مردم با خواندن خطوط میخی روی کتبیه‌ها، این بنا را با «اورنگ جمشید» ارتباط دادند و آن را «تخت جمشید» نامیدند. جمشید، پادشاه اسطوره‌ای ایران، با نام تخت جمشید که از سال ۱۹۷۹ در فهرست آثار جهانی یونسکو قرار دارد، یک نماد از زیبایی و تاریخ است. این مکان جاذبه‌ای است که هر سفر به آن، مانند ورود به داستانی از افسانه ها، در دل خاطرات جاودانه جای می‌گیرد.

دستاورد های پژوهشگران درباره تخت جمشید شیراز:

پژوهشگران معتقدند که در دوران ساسانیان، نام جمشید به این بنا نسبت داده شده است. از زاویه دیگر، مورخان اروپایی در دوران بعد، متوجه شدند که «پرسپولیس» که هروات به آن اشاره کرده بود، در واقع همان تخت جمشید است. یک نام با تاریخچه پر از راز و جذابیت که تاکنون در طول زمان از خود نگهبانی کرده است.

تاریخچه تخت جمشید شیراز

حدود ۵۰۰ سال پیش از میلاد، داریوش بزرگ این شاهکار تاریخی را آغاز کرد و در مدت ۱۵۰ سال (یا ۱۲۰ سال به روایتی دیگر) تمام بخش‌های آن به اتمام رسید. فرزندان داریوش، خشایارشا و اردشیر یکم، با افزودن چندین ساختمان و بناهای بزرگ، این شهر باستانی را گسترش دادند. برخی پژوهشگران حتی معتقدند که تخت جمشید تا آخرین روزهای حکومت هخامنشیان در حال توسعه و به‌روزرسانی بوده است.

یک سفر در زمان به دور از گرد و غبار تاریخ، که هر قدم آن خود داستانی از بزرگنمایی و تلاش انسان را برای ایجاد شهری بی‌نظیر روایت می‌کند. سفری به دنیای تخت جمشید، جاذبه‌ای با ویژگی‌های بی‌نظیر! با وسعتی تقریبا ۱۲۵ هزار متر مربع و نگاره‌ها، کتبیه‌ها و آثار باستانی، این مجموعه نقطه تمایزی در تاریخ ایران دارد. سنگ‌نوشته‌هایی که در اینجا یافت شده، داستان‌های جذابی از تاریخ دارند. چشم اندازی که تخت جمشید به ما نشان می‌دهد، نه تنها از تاریخ ایران، بلکه از تاثیرات فرهنگ‌های مختلف همچون مادها، بابلیان، یونانی‌ها و مصری‌ها نیز کم نمی‌آید. داریوش کبیر با این مجموعه خلاقانه و متفاوت، پایتختی فراموش‌ناپذیر در امپراطوری خود ایجاد کرد. بی‌نظیر است که خشت‌های گلی که پس از خاک‌برداری کشف شدند، گواهی از حقوق و بیمه کارگران این عظیم‌الشأن را می‌دهند.

چه کسی تخت جمشید را به آتش کشید؟

در اسرار تاریخ تخت جمشید، نام اسکندر مقدونی همواره به عنوان شخصیت مهم در داستان آتش‌سوزی آن معرفی می‌شود. این فرد جاودانه که در تاریخ به نام قهرمان و پیشوای زمان خود شناخته می‌شود، به نظر می‌رسد که دستور آتش‌سوزی تخت جمشید را صادر کرده است. اما تا چه اندازه می‌توان او را به عنوان تنها مقصر این حادثه دانست؟

گاهی اوقات باید به دیگر ابعاد داستان نگاه کرد. ممکن است تصمیمات خشایارشا بعد از تصرف شهرهای یونان نیز موثر بوده باشد. همچنین، نقش همراهان اسکندر که شاید در آتش‌سوزی تخت جمشید سهم داشته باشند، یک چشم‌انداز جالب از داستان این واقعه ارائه می‌دهد. در مورد معشوقه یا زن همراه اسکندر، این شخصیت به نظر می‌رسد که تصمیم به آتش‌سوزی داده است. شاید این امر به دنبال رویدادهای آزادی یونانی‌ها از دست ایرانی‌ها باشد. این جنبه از داستان، یک بُعد هیجان‌انگیز به تاریخ تخت جمشید اضافه می‌کند. در آخرین تحقیقات تاریخی، این مسئله که آیا آتش‌سوزی به دستور تصمیم گیرندگان اصلی یا نتیجه تصادفات بوده، همچنان یک چالش باقی مانده است. هر چند این جزئیات مهم هستند، اما ما نباید فراموش کنیم که آثار باستانی این شهر تاریخی، هرچند نابود شده، اما همچنان یک گنجینه ارزشمند از فرهنگ و تاریخ ایران را نشان می‌دهند.

تخت جمشید پیش از ویرانی

در دیاری که نفس باز می‌زند، تخت جمشید با شکوهی جادوآور پیش از لحظه‌ی انهدام، چون مهمانی خود بهاری برپا می‌کرد. این محوطه با کاخ‌ها و بناهای خیره‌کننده‌اش، هرکدام مختصری از داستان زندگی را روایت می‌کردند. تخت جمشید، با زیبایی افسانه‌ای، به عنوان قصر بهاری پادشاهان هخامنشیان شناخته می‌شد. در دهه‌های فراموش‌نشدنی حکومت یکی از بزرگترین حکومت‌های تاریخ، تخت جمشید با داریوش کبیر در مقام حکومت بر تخت، زیبایی و اراده را نماد می‌کرد.

پس از او، خشایارشاه، اردشیر یکم، داریوش دوم، اردشیر دوم، اردشیر سوم و داریوش سوم، یکی‌یکی بر تخت نشستند و فصل‌های تاریخ را شاهکارهایی از نقاشی برجسته کردند.در دهه‌های ۴۹۹ تا ۴۴۹ پیش از میلاد، داستان پیچیده جنگ میان ایرانیان و یونانیان رقصید. در پایان این عرصه، در سال ۳۳۰ پیش از میلاد، اسکندر مقدونی با تصرف به مرودشت و آتش‌زدن تخت جمشید، پایان طاووس حکومت پرآوازه هخامنشیان را نقطه‌گذاری کرد.

در روایت‌های مختلف، دلایل حمله اسکندر گوناگون اشاره شده است. برخی معتقدند که اسکندر این حمله را به خاطر شکستن غرور ایرانیان انجام داده است، زیرا فرمان حمله به یونان از پرسپولیس یا همان پارسه صادر شده بود. روایت‌های دیگر به آتش‌زدن تخت جمشید به دلیل معشوقه اسکندر اشاره دارند. البته، هیچ تصویر یا عکس واضحی از این عجیب‌الخلقه هزاران ساله باقی نمانده است، اما نقاشی کورنلیس دو بروین، هنرمند هلندی از دوران نزدیک به ۳۰۰ سال پیش، یک پنجره‌ی خیره‌کننده به زیبایی این اثر باستانی فراهم می‌کند.

دلایل حمله ی اسکندر مقدونی به تخت جمشید:

دلایل حمله اسکندر به ایران متنوع بوده؛ برخی معتقدند به دلیل شکست غرور ایرانیان، زیرا فرمان حمله به یونان از پارسه صادر شده بود. روایت‌های دیگر به آتش‌زدن تخت جمشید به دلیل معشوقه اسکندر اشاره دارند. هرچند، هیچ تصویر واضحی از این زن مرموز باقی نمانده است.

مساحت کلی تخت جمشید

تخت جمشید، با افتخار به عنوان یکی از عجایب تاریخی جهان، در ابتدا مساحت گسترده‌ای از زمین را به‌خود اختصاص داد. فضای بی‌نظیری که با سنگ‌های صاف و صحیح پوشیده شده و بناهای باستانی فراوانی بر روی آن ایجاد شده است. این مجموعه تاریخی به مساحت کلی حدود ۴ هکتار و مساحت تمامی کاخ های آن حدود ۱۲۵۰۰۰ متر مربع است.

• مساحت تخت جمشید چقدر است؟ 4 هکتار
• مساحت کاخ های تخت جمشید: ۱۲۵۰۰۰ متر مربع

آشنایی با بخش های مختلف تخت جمشید شیراز

با آشنایی شما به تاریخچه فراموش‌نشدنی تخت جمشید، حالا وارد دنیای جذاب و متنوع این شاهکار تاریخی می‌شویم. همراه با ما، به کاوش در بخش‌های مختلف این اثر بزرگ پرداخته و از شگفتی‌های تاریخی آن لذت برید.

• پلکان ورودی دروازه ملل
• کاخ آپادانا
• کاخ صد ستون (سدستون)
• کاخ تچر
• کاخ ه (کاخ اچ)
• کاخ هدیش
• کاخ ملکه
• کاخ سه دری (تالار شورا)
• کاخ G
• دروازه نیمه تمام
• ساختمان خزانه شاهی
• آرامگاه اردشیر دوم و سوم

پلکان ورودی و دروازه ملل

در بخش شمال غربی تخت جمشید، دو ردیف ۱۱۱ پله با پهنای زیاد و ارتفاع کم (۱۰ سانتی‌متر) در یک رقابت هنرمندانه به یکدیگر می‌پیوندند. این چشم‌انداز منحصر به فرد را به توریستان ارائه می‌دهند. ارتفاع کم پله‌ها یک لایه از راز و رمزهای تخت جمشید است؛ برخی معتقدند که این پله‌ها برای حرکت اسب‌ها طراحی شده‌اند. در حالی که دیگران اعتقاد دارند که این ارتفاع کم جهت حفظ ابهت و افتخار مهمانان با لباس‌های شگفت‌آوری است.

بعد از طی کردن این پلکان چشم‌نواز، به دروازه ملل می‌رسیم. یک اثر باستانی از هنر و مهندسی که در حال حاضر بخش قابل توجهی از آن تخریب شده است. این دروازه که به نام‌های مختلفی شناخته می‌شود، یک ورودی بزرگ و دو خروجی را فراهم می‌کند.این مکان با ارتفاع ۱۰ متر، حتی پس از قرن‌های از دست رفته، هنوز هم بزرگی و ابتکار هنری آن را می‌توان درک کرد. تصاویری از مردان بالدار و گاوها با سر انسان بر روی دروازه، نمادی از تنوع و هنر در فرهنگ هخامنشی است.

کاخ آپادانا (تالار بزرگ بارعام)

آپادانا، تحت دستور داریوش بزرگ ساخته شد و به عنوان مکانی برای جشن‌ها و میهمان‌نوازی نمایندگان کشورهای دیگر در جشن‌های نوروزی مورد استفاده قرار گرفت. این کاخ بزرگترین سازه در تخت جمشید به شمار می‌آید و با مساحتی در حدود ۱۲ هزار متر مربع زیبایی و تاریخ را در خود جای داده است. ۷۲ ستون سنگی که نماد ثبات بوده‌اند، امروزه تنها ۱۴ ستون از آن باقی‌مانده است و بسیاری از بخش‌های آپادانا به دلیل آتش‌سوزی نابود شده‌اند. گرچه آپادانا به عنوان نام رسمی این کاخ به یاد مانده اما در تاریخ ثبت‌شده در کتب، نام آن به عنوان “تالار بزرگ بارعام” آمده است. این تالار به عنوان یک مجموعه فرهنگی و هنری، شاهکاری از هنر و معماری باستانی است که تاریخ بی‌پایان را در خود نهفته دارد.

کاخ صد ستون

حالا به یکی از سازه‌های باشکوه و فراموش‌نشدنی در تخت جمشید سر می‌زنیم، کاخ صد ستون! با تقریباً ۴ هزار و ۳۰۰ متر مربع مساحت، این کاخ به شدت خیره‌کننده است. در تالار مرکزی این اثر هنری، ۱۰۰ ستون با ارتفاع ۱۴ متر به‌کار رفته‌اند که برای حمل و نگه‌داری سقف این کاخ به کار گرفته شده است. از این رو این کاخ به عنوان «بزرگترین تالار سرپوشیده جهان» شناخته می‌شود.

کاخ صد ستون به عنوان دومین بزرگترین ساختمان در تخت جمشید شناخته می‌شود. ساخت این تجلی زیبا در دوران خشایارشا آغاز شده و در زمان اردشیر یکم به پایان رسیده است. همان‌طور که تحقیقات پرفسور هرتسفلد نشان می‌دهد، این کاخ نه تنها نمادی از بزرگی ایران باستان است بلکه جلوه ای است که تاریخ و هنر را در آغوش خود گرفته.

کاخ تچر

به جای اینکه در مورد کاخ «تچر» یا «تچرا» به شما به عنوان یک موزه خط بگوییم، شما را بیشتر با یک جهان از داستان‌ها و حکایت‌ها آشنا میکنیم. این ساختمان، واقع در جنوب غربی آپادانا و تحت نظر داریوش بزرگ، با یک کتیبه برجسته که بر روی آن نقش بسته، با نام “تچر” شناخته شد. کاخی که شاهکار هنر و معماری بوده و در آنجا با نگاره‌ها و نقاشی‌هایی که دیوارها را آراسته‌اند، داستان‌های هیجان‌انگیز و مجزا از دوران‌های گذشته برای ما روایت می‌شود.

اینجا همه چیز، از نقاشی‌های پادشاه و دوستان او تا آثار هنری برجسته در راه‌پله، شما را در حیرت وادار خواهد کرد. می‌گویند کاخ “تچر” به عنوان “کاخ آینه” نیز شناخته می‌شود، به دلیل صاف و صیقلی بودن سنگ‌های زیبای آن. با این حال، اطلاعاتی درباره زمانی که داریوش در این کاخ زمستانی می‌گذرانده، در دسترس نیست. بعد از ساخت اصلی توسط داریوش، ایوان و پلکان سنگی جنوبی توسط خشایارشا و پلکان سنگی غربی توسط اردشیرشاه دوم به آن افزوده شده‌اند.

کاخ هدیش

در جنوبی‌ترین و همچنین بلندترین نقطه‌ی صحرای تخت جمشید، ما با کاخ شگفت‌انگیز به نام “هدیش” روبرو هستیم. این کاخ که به خشایارشا اختصاص داشته، شکل مستطیلی دارد و مساحتی تقریباً ۲۲۰۰ متر مربع را در بر می‌گیرد. تالار اصلی این کاخ با ۳۶ ستون زیبا آراسته شده و دو پلکان شیب‌دار به کاخ ملکه منتهی می‌شوند. نام “هدیش” به معنای “جای بلند” است و از آنجا که همسر دوم خشایارشا همین نام را داشته، این کاخ به این نام شهرت یافته.

اگرچه برخی از محققان بر این باورند که این ساختمان در زمان داریوش ساخته شده، اما نوشته‌ها و سنگ‌نوشته‌های کاخ هدیش از ساخت آن توسط خشایارشا خبر می‌دهد. کاخ هدیش یکی از نقاطی است که در آتش‌سوزی آسیب زیادی دیده و رنگ زرد سنگ‌ها نشان‌دهنده تأثیر حرارت شدید و تمام شدن آب در ساختمان است. بعضی معتقدند که آتش‌سوزی از همین کاخ شروع شده است.

کاخ ه (کاخ اچ)

در مغرب کاخ هدیش و در جنوب غربی ایستگاه تخت‌گاه، به سراغ کاخی با نام “ه” یا به عبارت دیگر “اچ” میرویم. این ساختمان، اگرچه اکثر بخش‌هایش به ویرانی سپرده شده، اما هنوز از زیبایی و ارزش تاریخی او کم نشده. مطالعات حاکی از آن است که این کاخ به دستور خشایارشا شروع به ساخت شده و سپس توسط اردشیر یکم به اتمام رسیده است. در پلکان‌های این کاخ، گروه‌هایی از نیزه‌داران پارسی به تعداد ۱۶ نفر به همراه کتیبه‌های باستانی قرار دارند که متأسفانه به دلیل ویرانی، بسیاری از اطلاعات آنها از دست رفته‌اند. این کاخ به وضوح نشان می‌دهد که چگونه هنر و معماری در دوران هخامنشیان به اوج خود رسیده است.

کاخ ملکه

در حاشیه کاخ هدیش، جاذبه‌ای به نام “ملکه” که به دست خشایارشا بنا شده است و در مقایسه با بناهای دیگر تخت جمشید، ارتفاع کمتری دارد. پرفسور هرتسفلد که در سال ۱۹۳۱ بخشی از این ساختمان باستانی بازسازی کرده پیشنهاد دارد که کاخ ملکه ممکن است به عنوان حرمسرای خشایارشا عیان شده باشد. دیوارهای ضخیم و یک در ورودی، نشانه‌هایی از این امر می‌باشد. امروزه بخشی از این کاخ به عنوان یک موزه و مرکز اداری برای تاسیسات تخت جمشید به کار می‌رود، جایی که تاریخ به شکوه و زیبایی تجسم می‌یابد.

کاخ سه دری (تالار شورا)

کاخ مرکزی، با سه دروازه و راهروهایی به شکل چهارگوش، اجزای تخت جمشید را به هم متصل می‌کند. در نقاشی‌هایی که روی دیوارها و پلکان‌های این کاخ رسم شده، افرادی به شکل غیررسمی به دیدار فرمانروا می‌روند. این موضوع باعث شهرت این ساختمان به نام “تالار شورا” یا “کاخ شورا” شده است. تالار مرکزی یک ساختمان مربع با دیوارهای ۱۵.۵ متری و چهار ستون سنگی است. با وجود ویرانی بخش‌هایی از این کاخ، شواهد نشان می‌دهد که پادشاه از دروازه شرقی به تالار وارد می‌شد.

دروازه شمالی این کاخ به حیاط آپادانا منتقل می‌شود، در حالی که دروازه جنوبی به یک حیاط کوچک و سپس به کاخ هدیش می‌رسد. توصیه می‌شود حین پله‌رویی بر روی سنگ‌تراش ها و نگاره‌های حاوی حکایت‌های داخل کاخ، به دقت توجه کنید زیرا اسرار زیادی در این آثار مخفی شده‌اند. در این کاخ، دو ستون با سر انسان نیز وجود دارد که نماد تفکر است؛ چیزی که در بسیاری از دیگر نقاط تخت جمشید شیراز یافت نمی‌شود.

کاخ G

یکی از ساختمان‌های فراموش‌نشدنی در نزدیکی کاخ هدیش، کاخ G است. این عمارت با وجود ویرانی‌های گسترده، همچنان برخی از زیبایی‌های خود را حفظ کرده و احتمالاً بیشترین توجه را به خود جلب کرده است. دیوار جنوبی این بنا با تصاویری از سربازان و خدمه حکاکی شده که به نظر می‌رسد با کاخ داریوش ارتباط دارند. ویرانی‌های این کاخ، همچنان جذابیت و رمزهایی از گذشته را برای بازدیدکنندگان خود نگه‌داشته است.

دروازه نیمه تمام

یکی از نقاط چشم‌گیر در تخت جمشید شیراز، دروازه “نیمه تمام” است. این دروازه بزرگ به نحوی زیبا و متفاوت به نظر می‌رسد که ظاهرا از دروازه‌های مشابه در جهان الهام گرفته‌شده است. بخش‌های شرقی و غربی این ساختمان دارای دو اتاق هستند که احتمالاً برای استقرار نگهبانان طراحی شده‌اند. مطالعات نشان می‌دهد که معماران با ایده‌آل سازی این دروازه، قصد داشتند تا آن را به شکلی شگفت‌آور و بزرگترین بنای مجموعه به نظر بیاید. اما متأسفانه با ورود اسکندر به مرودشت و ویرانی تخت جمشید، ساخت این دروازه هرگز به اتمام نرسید.

ساختمان خزانه شاهی

در بخشی از این مجموعه با مساحت ۱۲۵ هزار متر مربع، ساختمان خزانه به دستور داریوش کبیر برجسته شده است. این خزانه با مساحت حدود ۱۰۴۰۰ متر مربع دارای دو تالار باشکوه و بزرگ با ۹۹ و ۱۰۰ ستون، همراه با تعدادی اتاق، راهروها و حیاط روباز آراسته شده. برجسته‌ترین نکته در این خزانه، حضور خشت‌های گلی است که توسط پروفسور اشمیت کشف شده‌اند. این خشت‌ها حاوی اطلاعات فوق‌العاده ارزشمند در مورد حقوق کارگران و نحوه پرداخت دستمزد آن‌ها به زبان عیلامی می‌باشند.

آرامگاه اردشیر دوم و سوم

در کنار ساختمان‌های فراوان و کاخ‌های شگفت‌انگیز، آرامگاه‌های اردشیر دوم و اردشیر سوم نیز با چشم‌اندازی بی‌نظیر بر روی کوه رحمت و به سوی تخت جمشید مستقر شده‌اند. علامت یک صلیب با چهار شاخه برای نمایش استفاده شده، که هر شاخه آن نمادی جداگانه را ایجاد کرده و با علامت‌های خاص خود به تماشاگران ارائه شده است.

چگونگی ساخت ستون های تخت جمشید

تاریخ‌نگاران با دسترسی به شواهد و شواهد محکم، نظریه استفاده از جرثقیل‌های چوبی برای ساخت ستون‌ها و دروازه‌های تخت جمشید شیراز را به‌طور گسترده قبول کرده‌اند. این مهندسی معکوس با استفاده از انرژی و جرثقیل‌های چوبی به مهندسان و کارگران این دوره امکان می‌داد تا بخش‌های سنگین و حجیم بنا را به دقت و هماهنگی بالا جابجا کنند. این روش نه تنها توانسته است ستون‌ها و دروازه‌های تخت جمشید را بسازد، بلکه نمایانگر توانایی مهندسان زمان خود در بهره‌گیری از فناوری‌های پیشرفته برای ساخت آثار هنری و معماری است. این نظریه به تجسم از توانمندی و ابتکار مهندسان و کارگران زمانی می‌پردازد که با استفاده از ابزارهای مهندسی ساده اما کارآمد، بناهایی همچون تخت جمشید و ستون‌هایش را ایجاد و اجرا کرده‌اند. این سازه‌ها نه تنها شاهکارهای مهندسی هستند بلکه اثری از هوش و توانایی انسان در ارتقای تکنولوژی و هنر معماری است.

آب‌روهای زیرزمینی

یکی از جذابیت‌های فراموش‌نشدنی در محوطه تاریخی تخت جمشیدشیراز، مربوط به زیرزمین‌های پنهان باشکوه آن است. این تونل‌ها و کانال‌های زیرزمینی، نه تنها به عنوان یک سامانه فاضلاب طراحی شده بلکه به وسیله ی  آنها، آب باران به سرعت و بدون آسیب به ساختمان‌های اصلی منتقل می‌شود. به نظر می‌رسد که نقطه جمع‌آوری آب‌ها در دامنه زیبای کوه رحمت و خندق‌هایی بوده که در کنار ذخیره کردن آب برای استفاده در زمان‌های نیاز، برای اهداف دفاعی نیز به کار می‌رفته‌اند. این سیستم هوشمند زیرزمینی نه تنها یک نمونه از استفاده هوشمندانه از تکنولوژی در گذشته را نشان می‌دهد، بلکه افتخاری بر توانایی و هنر معماران ایرانی از هزاران سال قبل است. این آثار به وضوح نشان از دقت و زیبایی در طراحی و اجرای زیرزمین‌های تخت جمشید دارند و یادآور ارتقاء تکنولوژی و هنر در طول تاریخ می‌باشند.

موزه تخت جمشید

حرمسرای خشایارشا، که اکنون به عنوان کاخ ملکه شناخته می‌شود، به یک موزه زیبا و جذاب تبدیل شده است. در این موزه گنجینه‌هایی تاریخی از این منطقه به نمایش گذاشته شده است. در آنجا، به سترگ‌های عتیقه، کتبیه‌ها و گل‌نوشته‌های باارزش و سایر آثار تاریخی این منطقه سرزنده خواهید شد. این موزه با افتخار یکی از باستانی‌ترین ساختمان‌های ایران را به تصویر می‌کشد. از مهره‌های دوران هخامنشی گرفته تا لوح‌های میخی و پرده‌های سوخته تخت جمشید، هر آثاری که در این مکان به چشم می‌خورد، شاهکارهایی از هنر و تمدن باستانی ایران را به تصویر می‌کشد. با گشت و گذار در این موزه، شما نه تنها با تاریخ این سرزمین آشنا می‌شوید، بلکه از دیدن زیبایی‌های هنر و معماری باستانی به شگفت‌زده خواهید شد.

بازسازی تخت جمشید شیراز

در گذشته، انبوهی از علاقه‌مندان به حفظ میراث تاریخی، پیشه‌ای خلقی را برای بازسازی تخت جمشید شیراز آغاز کردند تا این گنجینه فرهنگی ملی و جهانی را از فراموشی نجات دهند. تلاش نخستین در دهه‌های اولیه قرون وسطی آغاز شد و برخی از حاکمان با تعمیر بناها، سعی در جلوگیری از فرسایش آن‌ها داشتند.

در قرن اخیر، یک گروه از شرق‌شناسان آمریکایی از شیکاگو در سال ۱۳۰۹ تلاش به مرمت این بناهای تاریخی را به عهده گرفتند و در حین خاک‌برداری موفق به کشف کتبیه خشایارشا شدند. این کتبیه نشانگر این بود که این ساختمان در واقعاً یک کاخ ملکه بوده است.

پس از آن، باستان‌شناس آلمانی به نام اریک اشمیت در سال ۱۳۱۴ به خاک‌برداری از ساختمان خزانه و کاخ صدستون پرداخت. وی در جریان این فعالیت‌ها، پایه ستون‌های کاخ آپادانا را تقویت کرد، کتبیه بارعام را مرمت و بخشی از دیواره‌های خشتی کاخ‌ها را بازسازی کرد. فعالیت اریک اشمیت در این شهر تا سال ۱۳۱۹ ادامه یافت و او موفق به کشف آثار تاریخی ارزشمندی در بقایای تخت جمشید شیراز شد.

سخن پایانی

در نهایت، تاریخ به ما یادآوری می‌کند که تخت جمشید شیراز نه تنها یک بناست، بلکه نمادی از بزرگی، هنر، و تلاش انسان‌ها برای ایجاد اثری جاودانه است. این میراث فرهنگی، با وجود چالش‌ها و آزمایش‌های زیاد، همچنان درخشان و زیبا در خاطرات تاریخ باقی مانده است. امیدوارم که ما با ادامه حفاظت و بازسازی این اثر بی‌نظیر، از تاریخ خود به عنوان انسان‌ها مفاخرت کنیم و این شاهکار تاریخی را به آینده انتقال دهیم.