همه چیز در مورد باغ ارم شیراز 🏰🌴| تاریخچه 📒| معماری 🎨| جاهای دیدنی 🏫

1. آیا قصد سفر به استان فارس را دارید؟
2. آیا می دانید شیراز باغ های زیای دارد که شما را مسحور خود می‌کند؟
3. آیا به دنبال آدرس دقیق باغ ارم شیراز می گردید؟
4. آیا به دنبال عکس های زیبا از باغ ارم شیراز هستید؟

هر بار که به شهر شیراز سفر می‌کنید، اتفاقاً جاهای دیدنی جدید و فوق‌العاده‌ای پیدا می‌شود که شما را وادار به یک سفر دیگر به این شهر زیبا می‌کند. از باغ عفیف‌آباد و باغ ارم شیراز گرفته تا باغ دلگشا و باغ جهان‌نما؛ هر یک از این باغ‌ها دارای جلوه و زیبایی خاصی هستند که مسحور کننده‌اند. اما اگر بخواهیم برتری را برایتان مشخص کنیم، باغ ارم شیراز به عنوان گل سرسبدشان برتری دارد. این باغ، در زمان‌های مختلف سال، به یک داستان زیبا از رنگ‌ها و عطرها تبدیل می‌شود که باید آن را با دیدن به‌دست آورد. بهتر است پیش از سفر به این باغ، اطلاعات بیشتری در مورد آن کسب کنید تا از دیدن ناگهانی و غافلگیری‌های خوبی که در انتظار شماست، بهره‌مند شوید.

در ادامه مقاله با بحث باغ ارم در شهر زیبای تاریخی شیراز می پردازیم سوال هایتان در این مقاله بی پاسخ نمی‌ماند لطفا با ملک شیراز همراه باشید تا بهترین اطلاعات را در اختیارتان قرار دهیم.

🌏 باغ ارم شیراز کجاست؟

باغ ارم، یکی از جاذبه‌های گردشگری برجسته شیراز در استان فارس، در خیابان ارم واقع شده و نزدیک به میدان ارم و دانشگاه شیراز قرار دارد.

آدرس باغ ارم شیراز: استان فارس، شیراز، منطقه یک، خیابان ارم، نزدیک مجموعه دانشگاه شیراز، باغ ارم

🚕 راهنمای دسترسی به باغ ارم در شیراز:

ایستگاه مترو نمازی، نزدیک‌ترین ایستگاه مترو به باغ ارم است، که پس از پیاده شدن از این ایستگاه، می‌توان با حدود ۱۰ دقیقه پیاده‌روی و عبور از میدان دانشجو و میدان ارم، به باغ ارم دست پیدا کرد. از طریق بلوار شهید چمران نیز می‌توان به باغ ارم دسترسی پیدا کرد، که پس از وارد شدن به این بلوار، باید به سمت میدان دانشجو (میدان علم) بپیچید و تا میدان ارم (میدان خوابگاه) ادامه دهید. در صورت حرکت از قسمت‌های جنوبی شهر به سمت باغ ارم، باید از خیابان آزادی و خیابان ارم استفاده کرد، که در انتها به باغ ارم خواهید رسید.

📝 تاریخچه باغ ارم در شیراز

باغ ارم، یکی از مقصدهای توریستی برجسته شیراز در استان فارس، تاریخچه‌ای مبهم دارد و تاریخ دقیق ساخت آن تاکنون مشخص نیست. اطلاعات دقیقی از بنیان‌گذار اولیه آن نیز در دسترس نیست اما از سفرنامه‌های قرن دهم و یازدهم هجری، می‌توان به وجود باغ ارم اشاره کرد. این باغ در دوران سلجوقیان و آل اینجو به وجود آمده و در دوران سلطنت کریم‌خان زند، مرمت و آباد شده است. در اواخر دوره زند، باغ ارم شیراز به مالکیت خاندان ایل قشقایی واگذار شد بنای اصلی باغ توسط اولین ایلخان قشقایی و پسرش محمدقلی‌خان، در زمان فتحعلی شاه قاجار ساخته شد.

در دوره ناصرالدین شاه، حاج نصیرالملک شیرازی باغ را خریداری کرد و عمارتی را بر اساس بنای اصلی باغ و به جای آن ساخت که همان بنایی است که امروزه در باغ مشاهده می‌شود. حاج محمدحسن‌خان، یکی از معروف‌ترین معماران شیراز، این عمارت را طراحی کرد از مرحوم نصیرالملک، سایر بناهای ارزشمندی نیز در شهر شیراز باقی مانده است. باغ ارم شیراز در سال ۱۳۵۳خورشیدی در فهرست آثار ملی ثبت شد و پنج سال بعد، یعنی در سال ۱۳۵۸خورشیدی، اداره میراث فرهنگی آن را مرمت و بازسازی کرد.  این باغ در تاریخ ۶تیر ۱۳۹۰خورشیدی در سی‌وپنجمین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو به فهرست میراث جهانی اضافه شد.

در نمای شرقی ساختمان باغ ارم، ۶ کتیبه سنگی به چشم می‌خورد که تاریخ‌های مختلفی را نشان می‌دهند، و نام نصیرالملک در آن‌ها برجسته است. باغ ارم در نهایت به مالکیت همسر شاه پهلوی درآمده و پس از آن به دانشگاه شیراز واگذار شده است این باغ سابقاً به‌عنوان محل پذیرایی کاخ استفاده می‌شد.  برای بازسازی باغ که به دلیل عوامل طبیعی خراب شده بود، در سال‌های ۱۳۴۵ تا ۱۳۵۰ تعمیرات اساسی صورت گرفت و یک دیوار سنگی با نرده آهنی به‌جای دیوار باغ احداث شد. همچنین، تزیینات بخش‌های مختلف مانند آینه‌کاری و نقاشی‌های سقف اتاق‌ها و ایوان‌ها نیز مورد مرمت قرار گرفت.

🎨 معماری زیبای باغ ارم در شیراز

باغ ارم شیراز به مساحت ۱۱۰ هزار متر مربع در زمینی مستطیل‌شکل ساخته شده است درهای ورودی باغ در ضلع بزرگ‌تر به سمت شمال و بلوار ارم و در ضلع کوچکتر به سمت غرب و بلوار جام جم قرار دارد. این دو ضلع در گذشته دیوار گلی داشتند که امروزه با دیوارهای کوتاه و نرده‌های آهنی جایگزین شده‌اند و یاس‌های امین‌الدوله و اناری بر روی این نرده‌ها پوشیده شده‌اند. سایر مرزهای باغ از باغ‌ها و خانه‌های مسکونی محدود هستند.

باغ ارم شیراز دارای تنوع گیاهی فراوانی است و گیاهان بسیاری از نقاط مختلف جهان در این باغ کاشته شده‌اند. باغ به یک موزه و نمایشگاه انواع گل‌ها و گیاهان گوناگون تبدیل شده و از درختان زینتی مانند سروناز، کاج، افرا، ارغوان، بید مجنون، سیاه بید، زبان گنجشک، بیدمشک، نخل فونیکس (ققنوس)، سپیدار و اکالیپتوس بهره می‌برد. همچنین، درختان میوه نیز در باغ کاشته شده‌اند که شامل انار، ازگیل، نارنج، خرمالو، گردو، زردآلو، بادام، سیب، به و گلابی می‌شوند.

باغ ارم از شرق به غرب شیب دارد و عمارت اصلی آن روی بلندی قرار دارد و شیب زمین با آب‌راه‌های طبقاتی و پله‌هایی که اختلاف ارتفاع گذرگاه‌ها را جبران می‌کنند، هموار شده است. ترکیب این آب‌راه‌ها و گذرگاه‌های پلکانی بر زیبایی‌های باغ ارم افزوده است برای ورود به باغ ارم، باید از سردر اصلی آن که در شمال شرقی باغ قرار دارد عبور کرد این سردر تاریخی دارای تزیینات زیبا و ارزشمندی است.

ورودی باغ ارم

هنگام ورود به باغ، گذرگاه اصلی و عریض این باغ که از شرق به غرب آن امتداد دارد، در سمت چپ شما قرار می‌گیرد. دو طرف این گذرگاه با سرونازهای شکوهمندی پوشیده شده‌اند که چندصدسال قدمت دارند و زمانی که از میان آن‌ها عبور می‌کنید، زیبایی و شکوه آن‌ها می‌تواند هر بیننده‌ای را جذب خود کند. در کل، باغ ارم شیراز با معماری و طراحی زیبا، تنوع گیاهی غنی و فضاهای آرام و دلنشین، یک مقصد دیدنی و آرامش بخش برای بازدیدکنندگان است.

↩️ تعداد طبقه‌های عمارت اصلی باغ ارم در شیراز

عمارت اصلی باغ ارم شیراز از سه طبقه تشکیل شده است که در حال حاضر دیدن از داخل آن ممنوع است.

1. طبقه اول

این طبقه به‌عنوان تالار حوضخانه شناخته می‌شود و هم‌سطح با زمین ساخته شده است تا در روزهای گرم تابستان، محلی خنک برای استراحت باشد. در این تالار علاوه بر آب‌نما و جوی آبی که از وسط آن می‌گذرد و باعث خنک‌تر شدن هوا می‌شود، یک ستون سنگی حجاری‌شده باشکوه وجود دارد. سقف و دیوارهای این بخش با کاشی‌های معرق و هفت رنگ پوشانده شده‌اند که از بهترین نمونه‌های کاشی‌کاری عصر قاجار به شمار می‌روند.

2. طبقه دوم

این طبقه شامل بخش‌های مختلفی همچون ایوان، سالن و راهرو می‌شود که در دو طرف ایوان اصلی، دو ایوان کوچک‌تر قرار دارد. در این طبقه، ایوانی بزرگ با سقفی بلند و مسطح و دو ستون سنگی یک‌پارچه دیده می‌شود که روی سرستون‌های آن، تصویر مردانی با لباس‌های قاجاری و گل و بوته نقش بسته است. از ویژگی ممتاز این ایوان دو ستونی، تزیینات گچبری روی دیوارهای سه طرف آن است؛ ضمن اینکه در پیشانی این ایوان و اطراف آن، کاشی‌کاری‌های قجری کار شده است که در بناهای دوره قاجار مشابه آن وجود ندارد.

3. طبقه سوم

این طبقه شامل سالن بزرگی است که شبیه به سالن طبقه دوم است و دارای پنجره‌هایی رو به ایوان اصلی است. این طبقه به‌لحاظ ساختاری مثل طبقه دوم است و شامل سه اتاق و یک سالن بزرگ دیگر می‌شود. دو سالن این طبقه دارای سقفی با تیرهای چوبی و نقاشی‌های زیبا و نفیسی از طرح‌های اسلیمی، گل و بوته، شکارگاه‌ها، چهره زنان و… است. این نقوش به‌خوبی نشان می‌دهند که هنر نقاشی روی سقف در عصر قاجار در شهر شیراز مرسوم بوده است.

⬅️ پلان باغ ارم در شیراز

بر اساس اسناد و مدارک، برای طراحی اولیه باغ ارم برخی از اصول باغسازی ایرانی نظیر ترکیبات ساده و موزون، نظام مشخص، خطوط مستقیم و عمود بر هم رعایت شده است؛ هرچند این اصول به مرور زمان دستخوش تغییراتی شده‌اند و خبری از این طراحی در بخش‌های شمالی و شمال غربی باغ نیست. به‌دلیل همین تغییر و تحولات، باغ ارم از یک باغ ایرانی به باغ دیگری تبدیل شده است. شکل اولیه محور اصلی باغ که امروزه بخشی از آن تفکیک و تخریب شده، به‌لحاظ ساختار فضایی و چشم‌انداز حداقل چهار بخش کلی داشته است.

هرچند تخریب بخش‌هایی در سمت جنوب و پایین‌ترین خیابان عرضی باغ، همین طور تخریب کوشک پایین باغ، فضاسازی‌های اطراف آن و سایر تغییراتی که در طول زمان رخ داده است، ساختار و ویژگی‌های اصلی باغ را از بین برده‌اند. این چهار بخش اصلی باغ در امتداد هم بوده‌اند و باعث نظم در فضای باغ می‌شدند. بخشی از محور مذکور که به کرت و استخر مقابل کوشک اصلی متصل می‌شود، با ردیف منظمی از درختان سرو محصور شده است و به‌مثابه خیابانی می‌ماند که رسمی‌ترین بخش از محور اصلی باغ را تشکیل می‌دهد.

⏲️ ساعات و شرایط بازدید از باغ ارم شیراز

بازدید از باغ ارم شیراز همه‌روزه از ساعت ۸ صبح تا ۲۰:۳۰ امکان‌پذیر است برای ورود به باغ ارم باید بلیط خریداری کنید با ارائه کارت دانشجویی، تخفیف ویژه‌ای برای ورود به این باغ در اختیار دانشجویان قرار می‌گیرد. توجه داشته باشید که باغ ارم در روزهای تاسوعا و عاشورا، ۲۱ رمضان (شهادت امام علی)، ۲۸ صفر (رحلت پیامبر اسلام)، ۱۴ خرداد (رحلت امام خمینی) و ۲۵ شوال (شهادت امام جعفر صادق) تعطیل است.

هزینه بلیت باغ ارم شیراز در سال 1402:

قیمت بلیط ورودی برای گردشگران ایرانی 30 هزار تومان و برای گردشگران خارجی 200 هزار تومان است.

⏳ زمان مناسب سفر به باغ ارم در شیراز

شیراز یکی از شهرهای معتدل و چهار فصل ایران است، بنابراین در هر فصلی از سال سفر به آن لذت خاص خود را دارد اما اردیبهشت ماه همیشه به عنوان بهترین زمان برای سفر به شیراز شناخته می‌شود. در این ماه، جلوه شگفت‌انگیزی از بهار را می‌توانید در هر نقطه‌ای از این شهر زیبا ببینید. به‌ویژه بازدید از باغ ارم در اردیبهشت ماه واقعاً دیدنی و چشمگیر است.

🕍 جاهای دیدنی اطراف باغ ارم شیراز

• بازار وکیل (مشاهده روی نقشه)
• حمام وکیل (مشاهده روی نقشه) : ۴.۱ کیلومتر
• آرامگاه حافظیه (مشاهده روی نقشه) :۶ کیلومتر
• ارگ کریمخانی (مشاهده روی نقشه) :۳.۴ کیلومتر
• آرامگاه سعدیه (مشاهده روی نقشه) :۷.۵ کیلومتر

🔔 بیشتر بخوانید: جاهای دیدنی شیراز

🏪 هتل های نزدیک به باغ ارم شیراز

• هتل هما شیراز (مشاهده روی نقشه)
• هتل پارس شیراز (مشاهده روی نقشه)
• هتل ستارگان شیراز (مشاهده روی نقشه)